Czy jest możliwość zmiany nazwiska, a jeżeli tak, to w jakich sytuacjach i w jaki sposób mogę to zrobić?
Czytelnicy pytają – radca prawny
Marcin Kluś odpowiada.
Czy jest możliwość zmiany nazwiska, a jeżeli tak, to w jakich sytuacjach i w jaki sposób mogę to zrobić?
Co do zasady jest możliwa zmiana nazwiska, jednak pod pewnymi warunkami, które określa ustawa z dnia 17 października 2008 roku o zmianie imienia i nazwiska. Zanim jednak przejdę do odpowiedzi na zadane pytanie, należy zauważyć, że zgodnie z w/w ustawą zmiana nazwiska może polegać zarówno na zmianie obecnego nazwiska na inne, jak również na zmianie pisowni nazwiska lub zmianie nazwiska ze względu na formę właściwą dla rodzaju żeńskiego lub męskiego.
Zgodnie z art. 4 w/w ustawy zmiany nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów, w szczególności gdy dotyczą zmiany:
1) nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka;
2) na nazwisko używane;
3) na nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione;
4) na nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada.
Zmiana nazwiska może dotyczyć nazwiska noszonego aktualnie lub nazwiska rodowego. Należy mieć jednak na uwadze to, że nie można żądać zmiany nazwiska na nazwisko historyczne, wsławione na polu kultury i nauki, działalności politycznej, społecznej albo wojskowej, chyba że osoba ubiegająca się o zmianę nazwiska posiada członków rodziny o takim nazwisku.
Aby dokonać zmiany nazwiska, należy złożyć stosowny wniosek do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego. Wniosek ten powinien zawierać:
1) dane osoby, której zmiana dotyczy, tj.: imię (imiona) i nazwisko oraz nazwisko rodowe, wskazanie kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tego aktu oraz numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), jeżeli został nadany;
2) nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana;
3) wskazanie miejsca sporządzenia aktu urodzenia małoletnich dzieci, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tych aktów;
4) adres do korespondencji wnioskodawcy;
5) uzasadnienie;
6) oświadczenie wnioskodawcy, że w tej samej sprawie nie złożył wcześniej wniosku do innego kierownika urzędu stanu cywilnego lub nie została wydana już decyzja odmowna.
Należy jednocześnie pamiętać, że zmiana nazwiska obojga rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci i na dzieci, które zrodzą się z tego małżeństwa. Jeżeli zmiana dotyczy nazwiska tylko jednego z rodziców, do zmiany nazwisk małoletnich dzieci i dzieci, które pochodzą od tych samych rodziców, potrzebna jest zgoda drugiego rodzica wyrażona osobiście przed Kierowaniem lub Zastępca Kierownika USC bądź w formie pisemnej z podpisem potwierdzonym notarialnie. Powyższe nie dotyczy sytuacji, gdy drugi rodzic nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych lub jest pozbawiony władzy rodzicielskiej albo nie żyje. Istotne jest również to, że jeżeli w chwili zmiany nazwiska dziecko ukończyło 13 lat, do zmiany nazwiska dziecka jest potrzebne także wyrażenie zgody przez dziecko.
W przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka każde z nich może zwrócić się do sądu opiekuńczego o wyrażenie zgody na zmianę nazwiska dziecka.
Opłata skarbowa za wydanie decyzji w sprawie wniosku o zmianę nazwiska wynosi 37,00 złotych.