374. urodziny warszawskiej Pragi
Dom pod Sowami przy ul. Okrzei 26
10 lutego 2022 roku minęły dokładnie 374 lata od nadania warszawskiej Pradze praw miejskich. Tak więc wczoraj ówczesne miasto, a obecnie dzielnica Warszawy, obchodziło swoje urodziny. Choć jubileusz Pragi już za nami, nadal możemy go celebrować razem z Muzeum Warszawskiej Pragi, które dla mieszkańców stolicy przygotowało kilka ciekawych niespodzianek. Jakich? Tego możecie dowiedzieć się, klikając TUTAJ. Urodzinowa impreza trwa do niedzieli!
Nie ma wątpliwości, że warszawska Praga jest dzisiaj jedną z najciekawszych i najbardziej charakterystycznych dzielnic stolicy, pełnej kontrastów i barw. Nawet po włączeniu jej do Warszawy zachowała pewną odrębność – była jakby „miastem w mieście”. Dziś jest dynamicznie rozwijającą się dzielnicą, która w niedalekiej przyszłości może się stać jedną z głównych atrakcji turystycznych stołecznego miasta.
Mozaiki w bramach kamienic przy ul. Brzeskiej
Praga – Zabytkowa i niezwykła
Swój niepowtarzalny klimat w dużej mierze Praga zawdzięcza faktowi, że jej zabytkowa zabudowa przetrwała II wojnę światową niemal nietknięta. Stare przedwojenne kamienice z wewnętrznymi podwórkami, których strzegą zabytkowe maryjne kapliczki, możemy podziwiać do dzisiaj, np. przy ul. Brzeskiej. Warto dodać, że takich podwórkowych kapliczek istnieje na Pradze Północ ponad 100! Wśród nich są takie, które wzniesiono jeszcze w czasach zaborów!
Podwórkowe kapliczki przy ul. Brzeskiej
Najciekawszą starą zabudowę można znaleźć wzdłuż wspomnianej Brzeskiej oraz Okrzei, Szwedzkiej i Inżynierskiej. Większość ceglanych kamienic jest do siebie bardzo podobna, wprawne oko dostrzeże jednak drobne różnice. Bardziej różnorodne są budynki, które niegdyś należały do bogatych rodzin, np. dom pod Sowami przy ul. Okrzei 26.
Mimo systematycznej rewitalizacji, sporo starych kamienic na Pradze Północ nadal pozostaje w opłakanym stanie, w wielu nie ma nawet centralnego ogrzewania i ciepłej wody. Nie brakuje też budynków opuszczonych i niedostępnych.
Stara kamienica, ul. Okrzei 26
To na terenie Pragi Północ zlokalizowany jest Miejski Ogród Zoologiczny założony już w 1927 roku! To w tej dzielnicy znajduje się też słynny Bazar Różyckiego, uruchomiony na przełomie XIX i XX wieku! – ostatni czynny stary warszawski plac handlowy, działający nieprzerwanie od chwili powstania. Targowisko zawdzięcza nazwę swojemu założycielowi, farmaceucie Julianowi Różyckiemu.
Praga-Północ słynie również z murali, których tu naprawdę nie brakuje. Są też bardziej zauważalne niż w innych dzielnicach, gdyż kontrastują ze starymi zniszczonymi murami. Wiele z nich to prawdziwe dzieła sztuki ulicznej!
Praski street art – mural na ścianie kamienicy
Praga – kochana i budząca lęk
Prażanie zawsze kochali swoją dzielnicę, jednak trzeba uczciwie powiedzieć, że wśród mieszkańców innych dzielnic stolicy, zwłaszcza tych po lewej stronie Wisły, Praga budziła kontrowersje, jeśli nie otwartą niechęć. Niektórzy warszawiacy nie mieli o niej dobrego zdania.
Najbardziej złą opinią cieszyły się okolice wspomnianego Bazaru Różyckiego, między ulicami Brzeską, Ząbkowską i Targową, zwane Praskim Trójkątem Bermudzkim. Jeszcze w latach 90. XX wieku większość warszawiaków wolała omijać te okolice z daleka, zwłaszcza po zmroku! Jak głosi jedna z warszawskich legend, nawet funkcjonariusze ówczesnej milicji bali się zaglądać na podwórka tutejszych kamienic. Drugi Trójkąt Bermudzki Pragi to okolice ulic 11 Listopada, Stalowej i Szwedzkiej. O Szmulowiźnie do dzisiaj krążą różne legendy.
Praski street art – Kazimierz Deyna
Na szczęście ta „kryminalna Praga” to już przeszłość. Obecnie na terenie dzielnicy nie jest bardziej niebezpiecznie niż w innych rejonach stolicy. Co prawda mieszkańcy lewobrzeżnej Warszawy nadal niezbyt często zaglądają na Pragę, jednak nie da się zaprzeczyć, że dzielnica staje się coraz bardziej atrakcyjna turystycznie. Stara zabudowa jest restaurowana, powstają liczne puby i restauracje, mniejsze lub większe centra handlowe itd. Ponadto to właśnie tu budowany jest most pieszo-rowerowy, który połączy Pragę Północ z centrum miasta, a który do użytku ma być oddany w 2024 roku.
Jakby nie patrzeć, to właśnie na Pradze możemy jeszcze posłuchać warszawskiej gwary, ulicznej kapeli, zjeść flaki i gorące pyzy. To tutaj możemy oglądać stare kamienice, spacerować podwórkami posiadającymi niezmienny od lat klimat. To tutaj znajdziemy w podwórkach wiele kapliczek. Nigdzie indziej nie ma takiego folkloru.
/mg/ /jn/
Źródła: Muzeum Warszawy; Michał Szymański: Tajemnicze miasto, spacery po Warszawie, Praga Północ; paragonzpodrozy.pl; własne.
Zdjęcia: Gazeta Mieszkaniec
