Zielone przystanki w Warszawie13 lipca 2023, 12:11

Wiata na przystanku Umińskiego 03 na Pradze-Południe, jako 50. zyskała zielony dach z rozchodnika. Do końca tego roku w całej Warszawie będzie aż 90 takich zadaszeń. Metamorfozę przejdzie 26 wiat na Targówku – w ramach projektu z budżetu obywatelskiego 2023 „Zielone przystanki autobusowe na Targówku”. Sześć zupełnie nowych wiat ZTM ustawi w Rembertowie i na Bemowie. Na Ursynowie zostanie zrealizowany projekt „Łąki na przystankach” – dachy zazielenią się na ośmiu przystankach.

Co wyróżnia ekowiaty?

Dywan z zielonego rozchodnika oraz specjalne szyby przystankowe, ostrzegające ptaki przed zderzeniem. Tego typu wiaty pojawiają się w stolicy w ramach umowy koncesji pomiędzy m.st. Warszawą a firmą AMS oraz jako zwycięskie projekty z budżetu obywatelskiego.

Zielone wiaty na przystankach to bardzo wyraźny sygnał dla mieszkańców i osób przebywających w Warszawie, że każdy element infrastruktury miejskiej i kawałek, który możemy oddać naturze, to nasz kolejny krok w stronę zrównoważonego miasta – podkreśla Michał Olszewski, zastępca prezydenta m.st. Warszawy, odpowiedzialny m.in. za infrastrukturę drogową. –  W tym wypadku liczy się każdy, nawet najmniejszy kawałek, bo z wdrażając kolejne projekty, mamy już do czynienia z efektem skali. Zielone wiaty bardzo podobają się również warszawiankom i warszawiakom – jest to jeden z popularniejszych pomysłów zgłoszonych do projektów w budżecie obywatelskim – dodaje.

Roślina idealna do miasta

Rozchodniki to coraz popularniejsze rośliny w Warszawie – można je spotkać na wiatach przystankowych i torowiskach tramwajowych. Dlaczego? To rośliny, które dobrze tolerują miejskie warunki i niekorzystne warunki klimatyczne – duże różnice temperatury, nasłonecznienie, zmienną wilgotność. Są praktycznie bezobsługowe – nie wymagają podlewania i nawożenia, długo wyglądają świeżo i estetycznie.

Jednak największą zaletą rozchodnika są funkcje oczyszczania powietrza, chłodzenia i magazynowania wody. Z dachu jednej wiaty roślina pochłania rocznie ponad 7 kg dwutlenku węgla i ogranicza zapylenie powietrza o 15-20 proc. W słoneczne dni obniża temperaturę pod wiatą o średnio 3-5 stopni Celsjusza, a w czasie opadów magazynuje nawet do 150 litrów wody, co sprzyja retencji wody. Dzięki długiemu okresowi kwitnienia sprzyja także owadom.

Ponadto zielone przystanki są bezpieczne dla ptaków. Szyby wiat są oznakowane gęstą siatką kropek naniesioną metodą sitodruku. Takie oznaczenia ostrzegają ptaki przed zderzeniem z – nierzadko niewidoczną dla nich – przezroczystą szybą.

Zielone przystanki w Warszawie – kilka słów o projekcie

Po raz pierwszy rozchodnik na dachu warszawskiej wiaty przystankowej wyłożono testowo w sierpniu 2020 roku. Był to żoliborski przystanek Ks. Popiełuszki 02, który firma AMS zrealizowała w ramach realizacji strategii smart city – współtworzenia miast inteligentnych. W tej próbie chodziło o sprawdzenie, jak rośliny zniosą trudne warunki – wahania temperatury od ujemnej w zimie do kilkudziesięciu stopni „na plusie” latem, deszcze, śnieg, ale też okresy suszy. Rozchodniki zniosły wszystko dobrze i to właśnie przesądziło o wyborze rozchodnika jako rośliny przystankowej.

Zieleń na dachach wiat spodobała się mieszkańcom i takie projekty zaczęły wygrywać w głosowaniach w budżecie obywatelskim. Pierwszym było pięć rozchodnikowych zadaszeń na pętli autobusowej Metro Wilanowska. W tym roku Zarząd Transportu Miejskiego zrobi takie dachy na 40 przystankach – 34 to zwycięskie projekty z budżetu obywatelskiego, 6 to zupełnie nowe wiaty z zielonymi dachami. Oczywiście wszystkie będą miały szyby z oznaczeniami ostrzegającymi lecące ptaki przed kolizją.