Dzieje kościoła w Zerzniu
Obecny budynek kościoła w Zerzniu jest czwartym obiektem sakralnym wzniesionym w tym miejscu na przestrzeni 600 lat, a sama parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest jedną z najstarszych i jednocześnie największą terytorialnie w Warszawie.
Dzieje kościoła w Zerzniu
Pierwszą świątynią był kościół drewniany, ufundowany w roku 1403 przez rodzinę Zerzeńskich, właścicieli terenu i został erygowany z części parafii Św. Anny w Warszawie-Wilanowie w 1406 r.
W 1603 r. przy kościele znajdowały się plebania, szkółka parafialna, przytułek dla chorych i starców oraz karczma. Budynki zostały zniszczone podczas potopu szwedzkiego w 1656 r. Kościół odbudowano i konsekrowano 10 lipca 1667 r. Niestety budynek spłonął w 1739 r. Świątynię odtworzono w latach 1739–1749.
W roku 1880 rozpoczęła się budowa świątyni murowanej, ufundowanej przez właścicielkę dóbr wilanowskich, hrabinę Aleksandrę Augustową Potocką, która ofiarowała na budowę kościoła 7 300 rubli. Oprócz tego ufundowała posadzkę, wielki ołtarz oraz okna.
Kościół zaprojektował architekt Konstanty Wojciechowski, rzeźby na ołtarz wykonał artysta Bolesław Syrewicz, organy zbudował Józef Szymański w 1886 r.
W roku 1884 przez teren parafii przetoczyła się powódź, po której przeniesiono (założony w roku 1880) przykościelny cmentarz na wydmy w rejon ul. Cylichowskiej.
W 1917 skonfiskowano dzwony oraz naczynia liturgiczne. W latach 1920–1923 powstał dom parafialny, z którego jedno pomieszczenie oddano szkole w roku 1925.
Po wybuchu II wojny światowej kościół i plebanię zajęli Niemcy. W sierpniu 1941 r. Niemcy domagali się wydania trzech dzwonów kościelnych. Jeden z dzwonów – „Kazimierz”, został ukryty przez mieszkańców w stodole w Zastowie, dzięki czemu zachował się do dziś.
13 września 1944 r. kościół został zbombardowany i zniszczony w 80 proc. Obecna świątynia jest rekonstrukcją projektu z XIX wieku, a jej odbudowa trwała do roku 1950. W roku 1947 powstała nowa dzwonnica, w której umieszczono trzy dzwony, w tym dzwon „Kazimierz”.
W 1976 r. odbudowano wieżę. W tym samym roku świątynia została poświęcona przez kardynała Stefana Wyszyńskiego. Kościół wpisano do rejestru zabytków w roku 1977.
Od 24 września 2006 r. budynek jako pierwszy w Wawrze jest iluminowany nocą.
Aleksandra Potocka (ur. 26 marca 1818 w Petersburgu, zm. 6 stycznia 1892 w Warszawie). Po stracie rodziców opiekował się nią car Rosji Mikołaj I. W 1840 r. wyszła za mąż za dalekiego kuzyna Augusta Potockiego, właściciela dóbr wilanowskich i od tej pory nazywano ją Augustową. Opiekunka ubogich, fundatorka szpitala dziecięcego, ubogim pannom warszawskim przekazywała maszyny do szycia, dofinansowywała przytułki dla ubogich matek, fundowała dzieciom wyposażenie do szkoły. Pomagała w funkcjonowaniu szpitala dziecięcego przy ul. Aleksandrii (obecnie ul. Kopernika). Jedna z pierwszych opiekunek Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. Fundatorka kościołów m.in. w Wilanowie, Zerzniu, kościoła św. Augustyna na Muranowie czy katedry św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika. Gdy kondukt żałobny dotarł z trumną Potockiej do Wilanowa, obrzędom pogrzebowym przewodniczył m.in. proboszcz Pragi – ksiądz biskup Ignacy Dudrewicz, który o zmarłej powiedział, „że była na pozór tylko tak spokojna i chłodna, jak ta cicha woda, która kryje głębie”.
Źródło: własne, parafiazerzen.waw.pl
Foto: UM, Aleksandra Potocka – cyfrowemazowsze.pl (domena publiczna), zdjęcie otwierające – wikimedia.org/Marek i Ewa Wojciechowscy
Warszawski Lokalny Portal Informacyjny Mieszkaniec