Warszawa – nowi honorowi
Ostatniego dnia lipca na Zamku Królewskim odbyła się uroczysta sesja Rady Warszawy, w czasie której wyróżniono zasłużonych mieszkańców oraz instytucje działające na rzecz rozwoju stolicy.
Tytuły Honorowego Obywatela m.st. Warszawy otrzymały trzy osoby: uczestniczka Powstania Warszawskiego Wanda Traczyk-Stawska, prawnik Wiesław Johann i aktor Daniel Olbrychski. Wyróżnienia wręczała prezydent stolicy Hanna Gronkiewicz-Waltz wraz z przewodniczącą miejskiej rady Ewą Malinowską-Grupińską.
W czasie sesji wręczono także Nagrody m.st. Warszawy. W tym roku otrzymali je: prof. Marek Budzyński, Janusz Czamarski, Maciej Englert, Sławomir Frątczak, Zbigniew Hołdys, ksiądz kanonik Bogdan Jaworek, Ida Karpińska, Jan Kobuszewski, Juliusz Kulesza, prof. Maciej Luniak, prof. Andrzej Markowski, Piotr Czesław Otrębski, Andrzej Stefan Pstrokoński, prof. Jerzy Puchalski, Jarosław Pytlak, ksiądz Jan Sikorski, Adam Skwarski, Agata Steczkowska, Wiesław Włodarski, Ireneusz Zalewski, Michalina Żebrowska i Leszek Stanisław Żukowski.
Nagrody m.st. Warszawy otrzymało także kilka instytucji i organizacji: Centrum Praw Kobiet, Towarzystwo Przyjaciół Woli, Chór Męski im. Wacława Lachmana Towarzystwa Śpiewaczego „Harfa” w Warszawie, Stowarzyszenie Rodziców Dzieci Niepełnosprawnych „Krasnal”, Stowarzyszenie Artylerii Dawnej „Arsenał” oraz Stowarzyszenie Grupa Historyczna „Zgrupowania Radosław”.
Wanda Traczyk-Stawska (ur. 7 kwietnia 1927 r. w Warszawie)
Podczas Powstania Warszawskiego ps. „Pączek” i „Atma” działaczka podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, żołnierz Armii Krajowej, uczestniczka Powstania Warszawskiego, działaczka Społecznego Komitetu ds. Cmentarza Powstańców Warszawy.
W czasie okupacji niemieckiej od 1942 roku działała w konspiracji niepodległościowej. Jako członkini Szarych Szeregów od 1943 roku w ramach akcji „N” wręczała listy z wyrokami osobom skazanym na śmierć przez Polskie Państwo Podziemne.
W Powstaniu Warszawskim brała udział jako strzelec i łączniczka Oddziałów Osłonowych Wojskowych Zakładów Wydawniczych (WZW) Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej. Była żołnierzem oddziału dyspozycyjnego Antoniego Chruściela ps. „Monter” kierowanego do wsparcia oddziałów powstańczych walczących w Śródmieściu Północnym. 6 września została ciężko ranna na ul. Smolnej.
Po kapitulacji powstania trafiła do niewoli niemieckiej, była jeńcem Stalagu IV B, Stalagu IV E oraz Stalagu VI C. Po wojnie wróciła do Polski, ukończyła psychologię i pracowała z dziećmi upośledzonymi. Od 1947 roku zajmowała się również odszukiwaniem mogił powstańczych. Była inicjatorką opieki nad Cmentarzem Powstańców Warszawy.
Jest laureatką „Stołka” „Gazety Stołecznej” za przywrócenie pamięci o Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli oraz bohaterką filmu dokumentalnego „Portret żołnierza” (Portrait of a Soldier) w reż. Marianny Bukowski.
Została odznaczona Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.
Wiesław Johann (ur. 9 września 1939 r. w Oszmianie)
Prawnik, dziennikarz, nauczyciel akademicki, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku.
Od roku 1945 mieszka w Warszawie, gdzie ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Karierę zawodową rozpoczął od pracy w śródmiejskiej prokuraturze. W 1972 roku zrezygnował z zawodu prawniczego i po konkursie ogłoszonym przez Komitet Radia i Telewizji zaproponowano mu pracę w Polskim Radiu.
Po ogłoszeniu 13 grudnia 1981 roku stanu wojennego zrezygnował z pracy w Polskim Radiu i powrócił do zawodu prawnika. Mając wymagane uprawnienia, został wpisany na listę adwokacką. Natychmiast podjął społeczne doradztwo w Prymasowskim Komitecie Pomocy i jako obrońca uczestniczył w licznych procesach politycznych. Bronił nie tylko w procesach liderów Solidarności, lecz przede wszystkim wielu mało znanych działaczy opozycyjnych z terenu całego kraju.
Od 1989 roku Wiesław Johann nadal działał na rzecz przemian społeczno-politycznych w Polsce. W roku 1990 został powołany przez premiera Tadeusza Mazowieckiego na stanowisko pełnomocnika rządu ds. likwidacji Głównego Urzędu Kontroli Prasy. Następnie był m.in. organizatorem i przewodniczącym Komisji ds. zwrotu majątku Solidarności zagarniętego przez instytucje i organizacje PRL.
W listopadzie 1997 roku Sejm wybrał Wiesława Johanna na funkcję sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Kadencję w Trybunale zakończył w 2009 roku. Jednocześnie od prawie 20 lat jest nauczycielem warszawskiego Collegium Civitas, członkiem senatu tej uczelni, autorem licznych opracowań z zakresu prawa konstytucyjnego i prasowego.
W 2015 roku prezydent RP Andrzej Duda powołał go na swego przedstawiciela w Krajowej Radzie Sądownictwa. Wiesław Johann jest także kanclerzem Kapituły Orderu Odrodzenia Polski.
Za swoją działalność społeczną na rzecz demokratycznego państwa prawnego został odznaczony Orderem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Daniel Olbrychski (urodził się 27 lutego 1945 r. w Łowiczu)
Aktor filmowy i teatralny.
W roku 1963 ukończył Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie, a w 1971 złożył aktorski egzamin eksternistyczny w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Współpracował wielokrotnie z takimi reżyserami jak Andrzej Wajda, Kazimierz Kutz, Krzysztof Zanussi, Jerzy Hoffman czy Krzysztof Kieślowski. Z niezwykle długiej listy jego kinowych kreacji najbardziej zapamiętane zostały role: Azji Tuhajbejowicza w „Panu Wołodyjowskim” (1969), Daniela we „Wszystko na sprzedaż” (1968), Pana Młodego w „Weselu” (1972) czy Kmicica w „Potopie” (1974). Występował także w zagranicznych produkcjach, m.in. w nagrodzonym Oscarem „Blaszanym bębenku” w reż. Volkera Schlöndorffa, „Nieznośnej lekkości bytu” Philipa Kaufmana czy „Cyruliku syberyjskim” Nikity Michałkowa.
Aktor występował na większości stołecznych scen. Od 1969 roku grał w Teatrze Powszechnym, a później w Teatrze Narodowym.
Wielokrotnie brał udział w społecznych spektaklach politycznych, wiecach i demonstracjach. W lipcu 1974 roku przed Teatrem Wielkim w Warszawie recytował „Odę do młodości” dla tysięcy uczestników Zlotu Polskiej Młodzieży. W grudniu 1980 roku odczytał pod Pomnikiem Stoczniowców w Gdańsku apel poległych, co nie spodobało się ówczesnym władzom.
Otrzymał wiele odznaczeń i nagród, w tym Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy artystycznej (1998), Złoty Krzyż Zasługi (1974), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2006), Nagrodę Ministra Spraw Zagranicznych za zasługi w propagowaniu polskiej kultury za granicą (1980). W roku 2013 otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Opolskiego.
Na podstawie materiałów Urzędu I Rady m.st. Warszawy