Czy można domagać się zwrotu kosztów dojazdu do szpitala rodziny chorego?
Czytelnicy pytają – radca prawny
Marcin Kluś odpowiada.
Czy odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu, obejmuje również koszty poniesione przez ofiarę wypadku na leczenie i rehabilitację w prywatnej jednostce medycznej?
Odpowiedź na to pytanie zależy od okoliczności konkretnej sprawy. Pewne jest, że przy ustalaniu powyższego należy uwzględnić art. 444 §1 zdanie 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.
Przepis ten nie przesądza, w jakim systemie organizacyjno-prawnym (publicznym czy prywatnym) może dojść do poddania się poszkodowanego czynnościom leczniczym lub rehabilitacyjnym. Z bieżącego orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika jednak, że rygorystyczne preferowanie publicznej służby zdrowia, oferującej bezpłatne usługi medyczne, często z wielu powodów jest trudne do zaakceptowania. Poszkodowany nie powinien bowiem zostać pozbawiony możliwości korzystania z leczenia lub rehabilitacji, które mogłyby doprowadzić do odpowiedniej poprawy jego stanu zdrowia, nawet jeżeli realizowane świadczenia medyczne spowodują zwiększenie kosztów z tym związanych.
Powyższe znajdzie uzasadnienie w szczególności w takiej sytuacji, gdy dostęp do usługi medycznej oferowanej w ramach powszechnego systemu ubezpieczeń jest ograniczony. Chodzi tu nie tylko o sytuacje, w których zakres prywatnych usług medycznych jest znacznie szerszy od publicznych, ale również o takie przypadki, gdy oczekiwanie przez poszkodowanego na świadczenia medyczne oferowane przez publiczny system świadczeń jest odległe i niewskazane ze względu na rodzaj doznanego w związku z wypadkiem uszczerbku lub rozstroju zdrowia.
Katalog sytuacji uzasadniających poniesienie kosztów związanych z prywatnymi usługami medycznymi może być dodatkowo uzupełniony o sytuacje szczególne, wynikające z konkretnego stanu faktycznego, w którym nie chodzi o możliwie szybki dostęp do publicznej usługi medycznej, ale także, gdy poziom merytoryczny i techniczny takiej usługi ma istotne znaczenie i przełożenie na skuteczność leczenia (np. koszty pomocy i porady u wybitnych specjalistów oraz leczenia w wyróżniającej się klinice, w sytuacji zagrożenia całkowitą ślepotą).
Nie można także wykluczyć, że w sytuacjach, w których zachodzi ograniczony dostęp do usługi medycznej, za koszty celowe w rozumieniu w/w przepisu będzie można uznać również koszty leczenia lub rehabilitacji poniesione za granicą. Powyższe może mieć zastosowanie w sytuacji, gdy wymagana metoda leczenia nie jest jeszcze stosowana w Polsce, ale również wtedy, gdy wyposażenie albo kwalifikacje personelu zagranicznego szpitala zapewniają znacznie większe prawdopodobieństwo powodzenia zabiegu.
Czy można domagać się zwrotu kosztów dojazdu do szpitala rodziny chorego?
Tak. Do wskazanych w ww. przepisie kosztów można zaliczyć nie tylko koszty leczenia w ścisłym tego słowa znaczeniu, lecz także wydatki związane z odwiedzinami chorego w szpitalu przez osoby bliskie. Należy bowiem przyjąć, że odwiedziny te są niezbędne zarówno dla poprawy samopoczucia chorego i przyspieszenia w ten sposób leczenia, jak i dla kontaktu rodziny z lekarzami w celu uzyskania informacji i wskazówek o zdrowiu chorego i jego potrzebach. Odnosi się to zwłaszcza do sytuacji, gdy poszkodowanym jest dziecko i gdy chodzi o wizyty jego rodziców.
