Osoba, której jestem ustawowym spadkobiercą jest w bardzo złym stanie zdrowotnym i może niedługo umrzeć.
Czytelnicy pytają – adwokat Wojciech Lipka odpowiada
Osoba, której jestem ustawowym spadkobiercą jest w bardzo złym stanie zdrowotnym i może niedługo umrzeć. Wiem, że posiada jakieś długi, więc zastanawiam się, czy, a jeśli tak to jak, będę odpowiedzialny za ich spłatę?
Długi spadkowe to zobowiązania spadkodawcy, które weszły do spadku, ale także m.in. koszty jego pogrzebu w wysokości odpowiadającej zwyczajowo przyjętej w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń. Odpowiedzialność za te zobowiązania ponosi spadkobierca, przy czym może ona kształtować się w różny sposób.
Spadkobierca nabywa spadek (ogół praw i obowiązków spadkodawcy) z chwilą jego otwarcia (chwila śmierci spadkodawcy). Wówczas długi spadkowe stają się długami własnymi spadkobiercy, a wierzyciel może żądać od takiej osoby zaspokojenia tych wierzytelności. Jednak w tym czasie majątek spadkowy i majątek spadkobiercy stanowią osobne masy majątkowe, zatem wykonanie zobowiązań może nastąpić wyłącznie z majątku pozostałym po spadkodawcy – z wchodzących w jego skład praw, roszczeń, ruchomości, nieruchomości. Ponadto jeżeli dziedziczy więcej niż jeden podmiot, wierzyciel musi uzyskać klauzulę wykonalności przeciwko wszystkim spadkobiercom.
Taka sytuacja jest jednak tymczasowa. Spadkobierca jest uprawniony do złożenia w ciągu 6 miesięcy od śmierci spadkodawcy oświadczenia woli o przyjęciu spadku bądź jego odrzuceniu. Przyjmując spadek bez ograniczenia za długi spadkowe dochodzi do zlania się jego majątku osobistego ze spadkowym i odpowiada on za wszystkie zobowiązania spadkowe, do pełnej ich wysokości, całym swoim majątkiem. W razie tzw. przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza także dochodzi do połączenia mas majątkowych, jednak spadkobierca może być zobowiązany do świadczenia jedynie do wysokości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego, czyli wartości wszystkich aktywów w spadku. Tak też kształtuje się odpowiedzialność spadkobiercy w razie niezłożenia oświadczenia w przedmiocie nabycia spadku. Jeżeli nastąpi odrzucenie spadku, spadkodawca zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył chwili otwarcia spadku, nie nabywa więc majątku spadkowego i nie odpowiada za będące jego częścią zobowiązania.
Adwokat Wojciech Lipka specjalizuje się w sprawach rodzinnych, spadkowych, odszkodowawczych, dotyczących nieruchomości roszczeniach z „umów frankowych”.
