Czy w czasie trwania procesu w sądzie mogę zawrzeć ugodę i według jakich zasad?
Czytelnicy pytają – adwokat Wojciech Lipka odpowiada
Czy w czasie trwania procesu w sądzie mogę zawrzeć ugodę i według jakich zasad?
Strony sporu zawisłego przed sądem do czasu prawomocnego zakończenia postępowania mogą zawrzeć ugodę uregulowaną art. 917 i 918 k.c. Treść ugody powinna w sposób jasny i precyzyjny określać ustalone przez strony świadczenia, gdyż jak wynika z orzeczeń sądów w zasadzie niedopuszczalne są późniejsze wnioski dotyczące rozstrzygnięć w zakresie wątpliwości co do wykładni ugody, jak również wnioski o jej uzupełnienie.
Ugodą mogą być objęte stosunki prawne rozpoznawane w procesie jak i postępowaniu nieprocesowym pozostające w swobodnej dyspozycji stron. Zauważyć należy, że są postępowania takie jak np. niektóre sprawy pracownicze, sprawy o rozwód i separację czy sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, gdzie zawarcie ugody jest niedopuszczalne i w takich przypadkach sposobem na niezwłoczne zakończenie sporu jest cofnięcie pozwu.
Co do zasady, ugoda w sprawie cywilnej może jedynie likwidować istniejący spór lub niepewność co do stosunku prawnego łączącego strony, jednocześnie dopuszcza się rozszerzenie jej zakresu na stosunek prawny wykraczający poza granice sprawy sądowej.
Uznaje się za dopuszczalne objęcie ugodą również mogących dopiero powstać praw przyszłych. Podkreślić należy, że ugoda może dotyczyć również uprawnień procesowych, jakie przysługują stronom sporu sądowego.
Strony zamierzające zawrzeć ugodę przedstawiają jej treść przed Sądem, który sprawdza ją pod względem zgodności z prawem, zasadami współżycia społecznego oraz czy nie prowadzi do obejścia prawa. Następnie osnowa (treść) jest zamieszczana w protokole rozprawy albo w osobnym dokumencie i podpisywana przez strony. W konsekwencji zawarcia ugody Sąd kończy postępowanie w sprawie wydając postanowienie o jego umorzeniu znosząc wzajemnie koszty procesu, o ile strony nie postanowiły inaczej.
Uchylenie się od skutków prawnych ugody zawartej pod wpływem błędu jest dopuszczalne jedynie, w ciągu roku od wykrycia błędu, i to wyłącznie wówczas, gdy błąd dotyczy stanu faktycznego uważanego przez obie strony ugody za niewątpliwy.
Ugoda sądowa zgodnie z art. 777 §1 k.p.c. jest tytułem egzekucyjnym i opatrzona w klauzulę wykonalności stanowi tytuł wykonawczy, na podstawie którego komornik może prowadzić egzekucję.
Adwokat Wojciech Lipka specjalizuje się w sprawach rodzinnych, spadkowych, odszkodowawczych, dotyczących nieruchomości roszczeniach z „umów frankowych”.
