Jestem w wieloletnim konflikcie z sąsiadem. Od pewnego czasu sąsiad oczernia mnie do innych sąsiadów i zarządu nieruchomości.
Czytelnicy pytają – adwokat Wojciech Lipka odpowiada
Jestem w wieloletnim konflikcie z sąsiadem. Od pewnego czasu sąsiad oczernia mnie do innych sąsiadów i zarządu nieruchomości. Co w takiej sytuacji mogę zrobić?
Jeżeli sąsiad przekazuje nieprawdziwe informacje dotyczące Pana, to jego działanie może wyczerpywać znamiona przestępstwa zniesławienia (art. 212 §1 k.k.). Jeżeli zaś dodatkowo czyni to w sposób, który narusza Pańską godność, to wówczas może popełniać przestępstwo zniewagi (art. 216 §1 k.k.)
Zniesławienie prowadzi do poniżenia danej osoby w opinii publicznej lub jej ośmieszenia, głównie przez podnoszenie lub rozgłaszanie nieprawdziwych zarzutów dotyczących postępowania danej osoby lub jej cech osobistych, czego skutkiem może być narażenie osoby na utratę zaufania potrzebnego do piastowania danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności.
Z kolei zniewagę stanowią wypowiedzi obelżywe lub ośmieszające, niedające się zracjonalizować, godzące w godność osoby. Znieważenie – inaczej niż zniesławienie – może nastąpić także wtedy, gdy odbiorcą wypowiedzi o treści naruszającej cześć jest wyłącznie ta osoba” (wyrok SA w Warszawie z 26.02.2018 r., VI ACa 1576/16).
Przestępstwa zniesławienia i zniewagi w typie podstawowym tzn. opisanym §1 art. 212 i 216 k.k. zagrożone są karą grzywny i ograniczenia wolności, a w typie kwalifikowanym z §2 również karą pozbawienia wolności do roku.
W przypadku występku zniesławienia sąd może zobowiązać sprawcę do zapłaty sumy pieniężnej w postaci nawiązki do 100 000 zł na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
Ten sam środek karny sąd może orzec wobec sprawcy uznanego za winnego przestępstwa zniewagi w formie kwalifikowanej tzn. dokonanej za pomocą środków masowego komunikowania.
Zgodnie z art. 216 §3 k.k. sąd może odstąpić od wymierzenia kary jeżeli: (i) zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego, (ii) pokrzywdzony na zniewagę sprawcy odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej sprawcy lub zniewagą wzajemną.
Ściganie przedmiotowych występków odbywa się z oskarżenia prywatnego co oznacza, że pociągnięcie sprawcy do odpowiedzialności zależy wyłącznie od woli pokrzywdzonego, który może wnieść prywatny akt oskarżenia.
Ponadto pokrzywdzonemu przysługuje prawo dochodzenia swoich praw również na drodze cywilnej w postępowaniu o ochronę dóbr osobistych, gdzie może oprócz zaniechania konkretnego działania żądać podjęcia czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia oraz zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Adwokat Wojciech Lipka specjalizuje się w sprawach rodzinnych, spadkowych, odszkodowawczych, dotyczących nieruchomości w roszczeniach z „umów frankowych”.