Odziedziczyłem spadek z dobrodziejstwem inwentarza
Czytelnicy pytają – adwokat Wojciech Lipka odpowiada
Odziedziczyłem spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Słyszałem, że muszę jeszcze sporządzić wykaz inwentarza. Czy to prawda?
W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca odpowiada za długi spadkowe całym swoim majątkiem, ale do wartości ustalonej w wykazie inwentarza (dokumencie prywatnym), bądź w spisie inwentarza (dokumencie urzędowym sporządzanym wyłącznie przez komornika).
Powyższe ograniczenie odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie (lub nie podał do spisu) przedmioty należące do spadku lub przedmioty zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił nieistniejące długi.
W przypadku niesporządzenia ww. dokumentów odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkodawcy jest nieograniczona z uwagi na niewyznaczenie jej kwotowej granicy, którą stanowi stan czynny spadku.
Zauważyć przy tym należy, że wykaz inwentarza może zostać złożony w każdym czasie, co skutkuje tym, że w przypadku procesu wytoczonego spadkobiercy przez wierzyciela spadkodawcy ten pierwszy może sporządzić wykaz i tym samym ograniczyć swoją odpowiedzialność.
Wykaz inwentarza sporządzany jest samodzielnie lub wspólnie przez uprawnione podmioty tj.: spadkobiercę, zapisobiercę windykacyjnego, wykonawcę testamentu lub tymczasowego przedstawiciela. Wykaz może być złożony w sądzie (sąd spadku lub właściwy ze względu na miejsce zamieszkania składającego wykaz) albo przed notariuszem, który sporządza protokół obejmujący wykaz i przesyła wypis tego protokołu do sądu spadku. Po otrzymaniu wykazu sąd spadku dokonuje jego ogłoszenia.
Wykaz inwentarza powinien być sporządzony według ustalonego wzoru, dostępnego na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Treść wykazu obejmuje przedmioty należące do spadku, przedmioty zapisów windykacyjnych, długi spadkowe oraz ich wartości.
Po sporządzeniu wykazu inwentarza lub spisu inwentarza spadkobiercy mają obowiązek spłacać długi zgodnie z tymi dokumentami. Podkreślić należy, że w przypadku nowych danych złożony już wykaz może być uzupełniony. Z uwagi na możliwość złożenia wykazu przez różne podmioty spadkobiercy mają obowiązek zapoznania się z każdym z tych dokumentów. Brak wiedzy w tym zakresie traktowane jest jako niedołożenie należytej staranności przez spadkobiercę, co w konsekwencji rozszerza granice jego odpowiedzialności za długi spadkowe.
Adwokat Wojciech Lipka specjalizuje się w sprawach rodzinnych, spadkowych, odszkodowawczych, dotyczących nieruchomości w roszczeniach z „umów frankowych”.
