Antonina i Jan Żabińscy w gronie Sprawiedliwych
Kapituła Warszawskiego Ogrodu Sprawiedliwych uhonorowała Antoninę i Jana Żabińskich tytułem Sprawiedliwego. Były dyrektor stołecznego ogrodu zoologicznego razem ze swoją żoną podczas II Wojny Światowej ratowali uciekinierów z warszawskiego getta, ukrywając ich na terenie ogrodu. Przez ich dom przewinęło się blisko 300 osób pochodzenia żydowskiego.
Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych
6 marca obchodziliśmy Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych, ustanowiony w 2012 roku przez Parlament Europejski. Z tej okazji przyznawany jest tytuł Sprawiedliwego, który nawiązuje do nadawanego przez Państwo Izrael tytułu Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
Tytuł Sprawiedliwego przyznawany jest pośmiertnie osobom, poświęcających dla innych i broniącym ludzkiej godności w czasach totalitaryzmów, masowych mordów i zbrodni przeciwko ludzkości w XX i XXI wieku. Laureatów wybiera Komitet Ogrodu Sprawiedliwych, składający się z wybitnych osobistości ze świata edukacji, kultury oraz członków organizacji pozarządowych.
W tym roku do grona nagrodzonych tytułem Sprawiedliwego dołączyli państwo Żabińscy. Jan Żabiński był dyrektorem stołecznego ZOO w latach 1929-1951. Jego wkład w rozwój warszawskiego ogrodu zoologicznego jest wprost nieoceniony. W okresie okupacji razem ze swoją żoną Antoniną ukrywał na terenie ZOO polskich żydów, którym udało się wydostać z Getta. Historia znana jest na całym świecie, między innymi dzięki amerykańskiemu filmowi „Azyl”, który opowiada o wojennej działalności Żabińskich.
Za poświecenie się ratowaniu polskich Żydów w czasie okupacji, Jan i Antonina Żabińscy otrzymali też w 1965 izraelski tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
Jan Żabiński zmarł 26 lipca 1974, jego żona trzy lata po swojej żonie, która odeszła 19 marca 1971 roku. Obydwoje spoczęli na warszawskich Powązkach.
Prócz państwa Żabińskich tytułem Sprawiedliwego nagrodzeni zostali również Mosze Bejski, Bronisław Geremek oraz Wilhelm Hosenfeld.
/jn/
Źródła: Miejski Ogród Zoologiczny w Warszawie, Dom Spotkań z Historią, Wikipedia
Zdjęcia: Miejski Ogród Zoologiczny w Warszawie, Wikimedia
