Być kobietą…
A może Maria Curie-Skłodowska też była kobietą? – spytał Maksymilian Paradys bohater kultowej Seksmisji wyreżyserowanej przez Juliusza Machulskiego. Patrzył na niego zdumiony „trybunał bab” obradujący nad tym, czy pozbawić go życia, czy… naturalizować, innymi słowy operacyjnie przerobić na kobietę.
Dla Paradysa, granego po mistrzowsku przez Jerzego Stuhra, ten „Trybunał bab sfiksował, bo dawno nie miał chłopa”. Cóż… feministki powiedziałyby, że to typowy męski punkt widzenia i… zapewne miałyby rację. Cywilizacja zachodnia to cywilizacja mężczyzn. Kobiety, przez lata spychane na margines, równouprawnienia doczekały się dość późno i nie wszędzie. Choć dziś mamy w Polsce kobiety piastujące stanowiska ministerialne, a nawet mieliśmy kobiety na stanowisku premiera i kobietę prezydenta Warszawy, to jednak cały czas panie są w mniejszości.
Na świecie pozycja kobiety jest bardzo zróżnicowana. Najlepsza jest w Skandynawii, bo tam wskaźniki obecności kobiet w życiu publicznym, zawodowym, gospodarczym i kulturalnym, a nawet religijnym są najwyższe na świecie. W zachodnim kręgu cywilizacyjnym zbliżoną do Skandynawii pozycją społeczną cieszą się jeszcze kobiety w krajach anglosaskich i w Holandii. USA, jako jedyne na świecie, osiągnęły stan całkowicie takich samych wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn na wysokich stanowiskach menadżerskich i kierowniczych. Tymczasem trzeba pamiętać, że we Włoszech, jeszcze nie tak dawno, mężczyzna, który zabił żonę, bo go zdradzała, w ogóle nie szedł do więzienia. Włoszki wywalczyły w końcu prawo do rozwodu.
Są jednak kraje, gdzie nie tylko o rozwodzie nie ma mowy. Na przykład w Afganistanie Talibowie pozbawili kobiety wszelkich praw publicznych.
Dyskryminacja kobiet przybiera też bardzo ostrą postać w muzułmańskich krajach Afryki. Nie weselej jest w Indiach, choć należą do państw, które podjęły bardzo aktywną politykę w kierunku równouprawnienia kobiet.
Trudno życie mają też Chinki. Na chińskiej wsi dziecko płci męskiej jest o wiele bardziej oczekiwane przez rodziny, bo dziewczynka nie może przejąć dzierżawy ziemi po rodzicach. Odkąd Chiny prowadzą politykę kontroli urodzin i posiadanie większej liczby dzieci jest zakazane, płody płci żeńskiej są częściej usuwane, a nawet zdarzają się zabójstwa noworodków-dziewczynek.
W PRL Dzień Kobiet obchodzono bardzo hucznie. Przez lata prowadzono akcję „Kwiatek dla Ewy“. Dyrektorzy wręczali kobietom goździki.
Potem święto 8 marca popadło niemal w zapomnienie. Większość społeczeństwa bojkotuje ten dzień, bo uważa, że to święto komunistyczne, choć historia pokazuje, że przyszło z Zachodu.
Obchodzony Dzień Kobiet to święto będące wyrazem szacunku dla ofiar walki o równouprawnienie kobiet. Zostało ustanowione dla upamiętnienia strajku 15 tysięcy kobiet, pracownic fabryki tekstylnej, które 8 marca 1908 roku w Nowym Jorku domagały się praw wyborczych i polepszenia warunków pracy. Właściciel fabryki zamknął strajkujące w pomieszczeniach fabrycznych z zamiarem uniknięcia rozgłosu. W wyniku nagłego pożaru zginęło 129 kobiet. Po raz pierwszy święto obchodzono 19 marca 1911. Ciekawostką jest to, że w starożytnym Rzymie w pierwszym tygodniu marca obchodzono Matronalia, święto związane z początkiem nowego roku, macierzyństwem i płodnością. Przypadek?
Porozumienie Kobiet 8 Marca, organizujące Manify, uważa, że sytuacja kobiet w Polsce jest bardzo trudna. Do tej pory manify wędrowały ulicami polskich miast z różnymi hasłami. Protestowały między innymi przeciwko seksizmowi w życiu publicznym. Taką seksistowską postawę prezentuje też… grany przez Stuhra Paradys. A jednak Seksmisja to jeden z najpopularniejszych filmów. Lubiany tak samo przez kobiety, jak i mężczyzn. Ale cóż… to tylko pokazuje, że sytuacja kobiet cały czas jest naprawdę skomplikowana, a w dzisiejszych czasach jeszcze bardziej..
Małgorzata K. Piekarska
Fot. Pixabay
