Czy jest możliwe, aby mój pasierb (syn mojej zmarłej żony) dziedziczył po mnie?
Czytelnicy pytają – adwokat Wojciech Lipka odpowiada
Czy jest możliwe, aby mój pasierb (syn mojej zmarłej żony) dziedziczył po mnie?
Pasierbem jest dziecko małżonka, przy czym chodzi zarówno o jego dziecko naturalne, jak i przez niego przysposobione (pot. adoptowane). Stosunek prawny łączący pasierba z ojczymem (macochą), to stosunek powinowactwa, który powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa pomiędzy rodzicem pasierba ze spadkodawcą i istnieje także po ustaniu takiego małżeństwa (śmierć jednego z małżonków, rozwód). Relacja ta najczęściej występuje pomiędzy daną osobą a dziećmi jego małżonka z poprzedniego związku, które nie zostały przez taką osobę przysposobione.
Powołanie pasierba do spadku po swoim ojczymie (macosze) może wynikać z treści testamentu, jak i ustawy.
Nowelizacja przepisów kodeksu cywilnego z 2009 r. dopuściła pasierba do kręgu spadkobierców ustawowych. Powyższe dotyczy spadków otwartych po 28.06.2009 r. (data wejścia w życie wspomnianej nowelizacji). Jak stanowi art. 9341 kodeksu cywilnego w przypadku braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku. Zatem, w przypadku kiedy w dacie zgonu ojczyma (macochy) pozostaje przy życiu przynajmniej jeden rodzic pasierba, to fakt ten z mocy ustawy pozbawia pasierba prawa do dziedziczenia po zmarłym ojczymie/macosze.
Reasumując, podstawowym warunkiem dojścia pasierba do spadku jest brak spadkobierców ustawowych, tj. małżonka i krewnych spadkodawcy uprawnionych do dziedziczenia z ustawy (zstępni, rodzice spadkodawcy, rodzeństwo, dziadkowie). Ma to miejsce przede wszystkim w przypadku faktycznej śmierci rodzica (zmarł przed spadkodawcą lub w chwili otwarcia spadku), a w przypadku rodzica – małżonka spadkodawcy również sytuacji, w których jest on traktowany tak, jakby nie dożył otwarcia spadku (np. odrzucenie spadku, niegodność dziedziczenia).
W przypadku, gdy dziedziczą dwoje lub więcej dzieci małżonka spadkodawcy, to ich udziały są równe, gdy jednak któreś z nich nie dożyje otwarcia spadku jego część przypada odpowiednio pozostałym pasierbom (zwiększenie udziałów). Istotne jest, że prawo do dziedziczenia przysługuje wyłącznie pasierbom i nie obejmuje ich zstępnych (dzieci, wnuków itd.).
Adwokat Wojciech Lipka specjalizuje się w sprawach rodzinnych, spadkowych, odszkodowawczych, dotyczących nieruchomości roszczeniach z „umów frankowych”.
