Czy umieszczenie przez spółdzielnię imion i nazwisk lokatorów w gablocie na klatce schodowej jest prawidłowe?
Czytelnicy pytają – radca prawny
Marcin Kluś odpowiada.
Czy umieszczenie przez spółdzielnię imion i nazwisk oraz numerów mieszkań lokatorów w gablocie na klatce schodowej jest prawidłowe? Jakie przepisy to regulują?
Jeżeli lokatorzy nie wyrazili zgody na umieszczenie swoich danych w takim miejscu, to działanie spółdzielni należy uznać za nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 1 ust. 1. ustawy o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku, każdy ma prawo do ochrony dotyczących go danych osobowych. Jednocześnie za dane osobowe na podstawie tej ustawy uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Niewątpliwie za takie dane należy uznać imię i nazwisko oraz adres zamieszkania danej osoby.
Umieszczanie ww. danych w takich miejscach jak klatki schodowe jest przetwarzaniem danych osobowych. Zgodnie bowiem z art. 7 pkt 2 Ustawy o ochronie danych osobowych przez przetwarzanie danych osobowych należy rozumieć jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie. Ujawnianie tych danych powinno się zatem odbywać na podstawie jednej z przesłanek określonych w art. 23 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku, przetwarzanie danych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy:
- osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę, chyba że chodzi o usunięcie dotyczących jej danych;
- jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa;
- jest to konieczne do realizacji umowy, gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą;
- jest niezbędne do wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego;
- jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratorów danych albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą.
W podanym przypadku zastosowanie mogłyby mieć jedynie dwie z nich, tzn. albo istnienie szczególnego przepisu prawa albo zgoda osoby, której dane dotyczą. Ponieważ żaden przepis prawa, na podstawie których działają spółdzielnie mieszkaniowe, nie reguluje tej kwestii, to jedyną podstawą upublicznienia danych lokatorów pozostaje ich zgoda. Z kolei w myśl art. 7 pkt 5 Ustawy o ochronie danych osobowych, przez zgodę osoby, której dane dotyczą, rozumie się oświadczenie woli, którego treścią jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych tego, kto składa oświadczenie. Zgoda taka nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści, a ponadto może być odwołana w każdym czasie. Z przepisów nie wynika, aby musiała to być zgoda pisemna. Może to być zgoda wyrażona ustnie, ale przy ewentualnym sporze, dla celów dowodowych lepiej, gdy jest ona wyrażona na piśmie.
Zatem jeżeli lokatorzy wyrażają zgodę na umieszczenie ich imion i nazwisk w gablocie na klatce schodowej, jest to wystarczająca podstawa prawna, aby tam one figurowały, a spółdzielnia nie może odmawiać ich umieszczenia tam z powołaniem się na przepisy dotyczące ochrony danych osobowych.
