Do którego sądu należy złożyć wniosek o podział majątku wspólnego małżonków po rozwodzie…
Czytelnicy pytają, adwokat Wojciech Lipka odpowiada
Do którego sądu należy złożyć wniosek o podział majątku wspólnego małżonków po rozwodzie i co może być przedmiotem takiego postępowania oraz jak rozliczyć budowę domu na gruncie jednego z małżonków?
Wraz z uprawomocnieniem się wyroku rozwodowego ustaje między byłymi już małżonkami wspólność majątkowa. Podziału majątku wspólnego może dokonać sąd w trakcie postępowania rozwodowego, o ile małżonkowie będą co do podziału zgodni i nie przedłuży to postępowania. W praktyce taka sytuacja zdarza się rzadko.
Po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego i ustaniu wspólności, dotychczas należący do małżonków majątek, można podzielić, składając do sądu odpowiednie żądanie.
Zazwyczaj, tzn. kiedy istnieją przedmioty należące do majątku wspólnego (rzeczy ruchome np. samochód lub nieruchomości) postępowanie o podział toczy się w trybie nieprocesowym przed sądem właściwym z miejsca położenia majątku. W sytuacji, kiedy nie istnieje wspólny majątek stron mogący podlegać podziałowi, a są wyłącznie roszczenia z tytułu zwrotu wydatków, nakładów i spłaconych długów, to podlegają one rozpoznaniu w procesie.
W trakcie postępowania o podział można również żądać rozliczenia wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego małżonków na majątek osobisty jednego z nich i tych poczynionych z majątku osobistego małżonka na majątek wspólny oraz nakładów z majątku osobistego jednego małżonka na majątek osobisty drugiego. Oprócz tego można żądać rozliczenia długów jednego z małżonków spłaconych z majątku wspólnego, rozliczenia składników majątkowych należących do majątku wspólnego, a zbytych przez jednego z małżonków, szkód wyrządzonych przez jedno z małżonków, dochodów, które nie weszły do majątku wspólnego. Podkreślić należy, że nakłady i wydatki muszą być rozliczone nie później niż przy podziale majątku wspólnego i późniejsze dochodzenie tych roszczeń nie jest możliwe.
W praktyce często występuje sytuacja, że małżonkowie wspólnie wybudowali nieruchomość na działce gruntu stanowiącej majątek osobisty jednego z nich i wówczas, żeby rozliczyć nakłady najpierw ustala się ułamkowy udział nakładów małżonków w wartości domu według cen rynkowych z czasu jego budowy, a następnie oblicza się ten sam ułamkowy udział w wartości domu według cen rynkowych z chwili podziału majątku wspólnego. (Uchwała SN w z 16.12.1980 r., III CZP 46/80). W takiej sytuacji sąd może także orzec o przeniesieniu na rzecz jednego z małżonków udziału we własności nieruchomości odpowiadającej jego udziałowi w majątku wspólnym.
Na koniec należy zaznaczyć, że żądanie dotyczące podziału majątku wspólnego nie ulega przedawnieniu.
Adwokat Wojciech Lipka specjalizuje się w sprawach rodzinnych, spadkowych, odszkodawczych, dotyczących „umów frankowych” i karnych.
