Mammografia czy USG? Jak i kiedy badać piersi?
Dr n. med. Wojciech Majkusiak – specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii. Jest lekarzem z wieloletnim doświadczeniem, które zdobył pracując w klinikach Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie pomaga rozwiązywać problemy medyczne kobiet w ramach oddziału położniczo-ginekologicznego Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie oraz Centrum Medycznego Boramed przy ul. Bora Komorowskiego 21.
Wiele kobiet nie wie, czy badać piersi robiąc mammografię, czy badanie USG. O wskazania i dokładność obydwu tych badań zapytaliśmy eksperta ginekologii z Centrum Medycznego „Boramed” dr. n. med. Wojciecha Majkusiaka.
Regularne badanie piersi to najskuteczniejsza metoda walki z nowotworami, których wczesne wykrycie daje dużo większą szansę na wyleczenie. Oprócz częstotliwości, ważny jest także odpowiedni dobór rodzaju badania. O szczegółach opowiada specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii z Centrum Medycznego „Boramed”.
Czym jest mammografia? W jakim wieku wykonać pierwszą i jak często powinna być powtarzana? Jakie zmiany w obrębie piersi są najczęściej wykrywane dzięki temu badaniu?
Mammografia jest badaniem obrazującym morfologię piersi, które wykorzystuje promienie rentgenowskie. Jest metodą o udowodnionej skuteczności w redukcji śmiertelności z powodu raka piersi – najczęstszego z nowotworów złośliwych kobiet. Wynika to z możliwości rozpoznawania wczesnych zmian dających szansę na całkowite wyleczenie.
Jako badanie przesiewowe powinna być wykonywana co 2 lata pomiędzy 50. a 69. rokiem życia, a także w przypadku wątpliwości po wykonanym badaniu palpacyjnym (dotykowym) lub badaniu USG.
Jak wygląda standardowe postępowanie w przypadku wykrycia zmian o znamionach nowotworowych?
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w badaniu palpacyjnym, lekarz zleci pacjentce badanie obrazowe piersi. U kobiet przed 35.–40. rokiem życia lub u ciężarnych będzie to USG piersi, natomiast po 35.–40. roku życia – mammografia.
Jeśli wynik badania obrazowego będzie niepokojący, lekarz zleci wykonanie biopsji gruboigłowej, która ma na celu pobranie fragmentu zmiany i przekazanie do badania histopatologicznego. Ciąża nie stanowi przeciwwskazania do jej wykonania.
Zasadniczym celem biopsji jest określenie charakteru zmiany (nowotwór łagodny lub złośliwy), ocena stopnia zaawansowania oraz wykrycie ewentualnych receptorów, które będą pomocne przy doborze metody leczenia.
Czym różni się mammografia od badania USG piersi? Jakie jest kryterium wyboru jednego lub drugiego badania?
Zarówno mammografia, jak i badanie ultrasonograficzne piersi, służą do obrazowania piersi. Wybór metody zależy przede wszystkim od wieku pacjentki. W czasie życia kobiety, piersi ulegają ciągłym przemianom: inaczej wygląda budowa piersi 20-latki, która ma piersi gęste, gruczołowe, inaczej kobiety w ciąży, jeszcze inaczej wyglądają piersi kobiety karmiącej. Inaczej wyglądają też piersi w I i II fazie cyklu miesiączkowego.
Pierwsza ciąża jest pewną granicą – po niej w piersi, która wcześniej była gęsta, gruczołowa, zaczyna się powoli dokonywać przebudowa tłuszczowa, by około 40. roku życia tkanka tłuszczowa zaczęła w piersi dominować.
Mammografia wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, które doskonale „widzi” tkankę tłuszczową. W tkance tłuszczowej mammografia widzi nawet drobne zmiany, wielkości kilku milimetrów.
Obraz w badaniu USG powstaje dzięki ultradźwiękom. Powstawanie obrazu jest efektem różnego stopnia pochłaniania wiązki ultradźwięków. Dopóki w piersiach dominuje tkanka gruczołowa – to jest od wieku młodzieńczego do około 40. roku życia – wykonujemy badanie USG.
