Nakaz prac konserwatorskich w budynku dawnej Elektrowni Gminy Letniska Falenica!
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał decyzję z rygorem natychmiastowej wykonalności dotyczącą nakazu przeprowadzenia prac konserwatorskich oraz robót budowlanych w budynku dawnej Elektrowni Gminy Letniska Falenica.
Nakaz kontrolny ma wykonać firma Stoen Operator Sp z o.o., która jest właścicielem obiektu. Celem prac jest zabezpieczenie zabytku przed zniszczeniem.
Od lipca 2018 r. budynek wraz z terenem posesji znajduje się w rejestrze zabytków. Zaniedbany i zniszczony obiekt jest jednym z ostatnich reliktów zabudowy pofabrycznej w Falenicy.
Kiedyś była to strategiczna inwestycja, która umożliwiała samodzielne i niezależne funkcjonowanie okolicy. Dostęp do energii elektrycznej przyciągał przemysł oraz zwiększał komfort nie tylko mieszkańców, ale także letników. Ta „fabryka prądu” jest także świadectwem o trwającym procesie elektryfikacji małych miejscowości w Polsce.
O wartościach artystycznych świadczy urozmaicona bryła budynku, elewacja wzbogacona dekoracjami ściennymi oraz zróżnicowane okna. W budynku była także zachowana oryginalna stolarka i ślusarka okienna oraz drzwiowa. Oprócz tego zachowały się drewniane i terakotowe posadzki.
Postępowanie w kwestii wpisania budynku do rejestru zabytków wszczęto po rozpatrzeniu wniosku Towarzystwa Miłośników Falenicy.
Budynek przy ul. Gruntowej 2, oddano do użytku 1 kwietnia 1929 r. Elektrownia ma wartości naukowe oraz artystyczne. Jest świadectwem historii, stanowi o rozwoju Falenicy, dawnych letnisk podwarszawskich w dwudziestoleciu międzywojennym. Osada „Falenica-Letnisko” była w okresie międzywojennym lubianym celem wyjazdów mieszkańców Warszawy.
Wyposażenie oraz urządzenia zostały dostarczone przez warszawską firmę Kazimierza Szpotańskiego, polskiego inżyniera elektryka, pioniera przemysłu aparatów elektrycznych.
pracami nad powstaniem obiektu kierował inż. Krajewski. Inwestycja kosztowała 5 mln zł.
Działania elektrowni przerwał czas wojenny. Budynek przetrwał II wojnę światową, został ponownie uruchomiony w 1944 r., gdy prawobrzeżna Warszawa została wyzwolona. Falenicka elektrownia zaopatrywała w prąd część miasta odebraną z niemieckich rąk.
/om/
Źródło: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków, własne
Foto: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków
