Odziedziczyłem dług po bracie + nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności. Czy takie roszczenie może się przedawnić? Co mogę zrobić w tej sytuacji?
Czytelnicy pytają – radca prawny
Marcin Kluś odpowiada.
Odziedziczyłem dług po bracie. Od komornika dostałem pismo o wszczęciu postępowania egzekucyjnego, do którego dołączony był m.in. sądowy nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności. Nakaz został wydany wiele lat temu. Czy takie roszczenie może się przedawnić? Co mogę zrobić w tej sytuacji?
Udzielenie szczegółowej odpowiedzi na poruszone zagadnienie wymaga analizy dokumentów, jednak należy wskazać, że zgodnie z art. 125 § 1 Kodeks cywilnego, roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.
Z powyższego przepisu wynika, że roszczenie dochodzone wobec Pana w oparciu o tytuł wykonawczy (nakaz zapłaty zaopatrzony w klauzulę wykonalności) może ulec przedawnieniu. Jeżeli zachodzą ku temu przesłanki, należy złożyć do właściwego sądu pozew o pozbawienie tytułu wykonawczego klauzuli wykonalności na podstawie art. 840 § 1 pkt. 2 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, m.in. wówczas, gdy po powstaniu tytułu egzekucyjnego (w tym przypadku nakazu zapłaty) nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane (np. z powodu przedawnienia).
Sądem miejscowo właściwym do wytoczenia powództwa w powyższym zakresie jest sąd w którego okręgu prowadzi się egzekucję. Właściwość rzeczowa sądu zależy od wartości przedmiotu sporu. Jeżeli roszczenie wynosi powyżej 75.000,00 złotych sprawę w I instancji rozpatruje Sąd Okręgowy, a nie Sąd Rejonowy. W pozwie należy przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie można zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w toku dalszego postępowania (art. 843 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego).
Jednocześnie, w w/w sytuacji za konieczne należy uznać złożenie wraz z pozwem wniosku o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego do czasu prawomocnego zakończenia sprawy (art. 755 § 1 pkt. 3 Kodeksu postępowania cywilnego). Pozwoli to zabezpieczyć Pana przed ewentualnymi skutkami prowadzonego postępowania egzekucyjnego na czas toczącego się postępowania sądowego. We wniosku o zabezpieczenie powództwa należy uprawdopodobnić roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.
Na koniec pragnę zaznaczyć, że dokonując analizy, czy doszło do skutecznego przedawnienia roszczenia w stosunku do Pana osoby, należy pamiętać o art. 123 § 1 pkt. 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Skuteczne przerwanie biegu terminu przedawnienia powoduje, że przedawnienie biegnie od początku. Przykładem czynności przerywającej bieg przedawnienia jest wniosek wierzyciela o nadanie nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności lub wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
