Jak mam określić wartość przedmiotu sporu roszczenia?
Czytelnicy pytają – radca prawny
Marcin Kluś odpowiada.
Zamierzam złożyć pozew w sprawie regularnych świadczeń, do których zobowiązana jest druga osoba. Jak mam określić wartość przedmiotu sporu takiego roszczenia?
Odpowiedź na powyższe pytanie może stanowić art. 22 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym, w sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się, wartość przedmiotu sporu stanowi suma świadczeń za jeden rok, a jeżeli świadczenia trwają krócej niż rok – za cały czas ich trwania. Przy czym należy zaznaczyć, że według powyższego przepisu, świadczeniami powtarzającymi się będą świadczenia oparte na jednolitej podstawie prawnej, w miarę zbliżonej wysokości i spełniane cyklicznie w określonych odstępach czasowych.
Trzeba również podkreślić, że powyższy przepis dotyczy świadczeń, które mają powtarzać się w przyszłości (np. renta od podmiotu odpowiedzialnego za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia). Nie są traktowane jako świadczenia powtarzające się w rozumieniu tego przepisu, takie same świadczenia za okres poprzedzający wytoczenie powództwa. Wówczas zastosowanie znajdzie art. 19 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym w sprawach o roszczenia pieniężne, zgłoszone choćby w zamian innego przedmiotu, podana kwota pieniężna stanowi wartość przedmiotu sporu. Zatem świadczenia za okres poprzedzający złożenie pozwu, będą stanowić odrębne świadczenia, których wartością przedmiotu sporu będzie suma poszczególnych świadczeń za cały okres.
Jeżeli dochodzone jest świadczenie dotyczy zarówno okresu przed jak i po wytoczeniu powództwa, wartość przedmiotu sporu ustala się najpierw dla świadczeń powtarzających się, tj. dla roszczeń bieżących na podstawie art. 22 Kodeksu postępowania cywilnego, a następnie dla roszczeń poprzedzających wniesienie pozwu przez ich zliczenie za cały okres na podstawie art. 19 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Wówczas suma obu tych wartości stanowić będzie wartość przedmiotu sporu.
Przed jakim sądem można wytoczyć powództwo w sprawie zaległości w zapłacie czynszu najmu lokalu użytkowego?
W obrębie stosunku najmu możemy mieć do czynienia zarówno z różną właściwością miejscową, jak i rzeczową sądów kompetentnych do rozpoznania tego rodzaju sporu. Jeżeli chodzi o właściwość miejscową, to generalną regułą wyrażoną w art. 27 Kodeksu postępowania cywilnego, jest wytaczanie powództw przed sądem właściwym dla miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego. Jednak zgodnie z art. 37 Kodeksu postępowania cywilnego, możliwe jest również wytoczenie powództwa w tego rodzaju sprawie przed sądem miejsca położenia nieruchomości. Osoba wnosząca pozew ma zatem prawo wyboru właściwego miejscowo sądu, tj. albo złoży pozew do sądu właściwości ogólnej zamieszkania lub siedziby pozwanego albo przed sąd miejsca położenia nieruchomości.
Jeżeli chodzi o właściwość rzeczową sądu, to będzie ona uzależniona od wartości przedmiotu sprawy. Jeżeli wartość przedmiotu sporu przewyższa siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych, właściwy do rozpatrzenia w I instancji będzie sąd okręgowy. Poniżej w/w kwoty sprawę należy kierować do właściwego miejscowo (por. argumentację powyżej) sądu rejonowego.
