Zostałam potrącona przez samochód, doznałam poważnych obrażeń ciała. Do kogo należy skierować roszczenia i czego mogę żądać w tej sytuacji?
Czytelnicy pytają – radca prawny
Marcin Kluś odpowiada.
Zostałam potrącona przez samochód, przez co doznałam poważnych obrażeń ciała. Do kogo należy skierować roszczenia i czego mogę żądać w tej sytuacji?
Podmiotem odpowiedzialnym za naprawienie szkody jest przede wszystkim sprawca wypadku. Jednak z Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003r. wynika, że poszkodowany może żądać naprawienia szkody również bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń, z którym została zawarta umowa ubezpieczenia OC. Każdy właściciel pojazdu mechanicznego ma bowiem obowiązek zawrzeć taką umowę. Skierowanie roszczeń wprost do zakładu ubezpieczeń pozwoli uniknąć ewentualnej niewypłacalności sprawcy wypadku przy naprawieniu szkody.
W poruszonej sytuacji będziemy mieć do czynienia z odpowiedzialnością sprawcy szkody na zasadzie ryzyka. Nie jest zatem istotne czy kierującemu pojazdem można przypisać winę. Ważne jest przede wszystkim to, czy szkoda powstała na skutek ruchu pojazdu. Dodatkowo należy ustalić, czy szkoda nie powstała wskutek wyłącznej winy samej osoby poszkodowanej lub osoby trzeciej lub z powodu siły wyższej – są to bowiem przesłanki wyłączające odpowiedzialność sprawcy szkody lub zakładu ubezpieczeń (art. 436 § 1 w zw. z art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego).
Poszkodowany, który doznał obrażeń ciała, może w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy ubiegać się przede wszystkim o zwrot wszelkich kosztów spowodowanych wypadkiem, np. kosztów leczenia i rehabilitacji, opieki nad poszkodowanym, adaptacji mieszkania stosownie do potrzeb poszkodowanego, a także przygotowania do wykonywania nowego zawodu, gdyby na skutek doznanej szkody poszkodowany nie mógł wykonywać dotychczasowej pracy (art. 444 § 1 k.c.).
Nadto, poszkodowany może żądać renty, która ma stanowić wyrównanie różnicy w dochodach osiąganych przez poszkodowanego przed wypadkiem w stosunku do dochodów uzyskiwanych przez niego po wypadku, jeśli taka różnica zachodzi, oraz renty związanej ze zwiększonymi potrzebami polegającymi na zapewnieniu poszkodowanemu środków potrzebnych do poprawy stanu jego stanu zdrowia po wypadku, a związanych np. z jego leczeniem i rehabilitacją oraz sprawowaną nad nim opieką (art. 444 § 2 k.c.).
Poszkodowany może żądać również jednorazowego odszkodowania, które jest uzasadnione w szczególności wtedy, gdy poszkodowany w następstwie wypadku stał się inwalidą, a jednorazowe świadczenie umożliwi mu wykonywanie innego zawodu, czy też rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej (art. 447 k.c.).
W końcu poszkodowany może żądać zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, mającego na celu złagodzenie cierpień fizycznych i psychicznych związanych ze skutkami wypadku (art. 445 k.c. w zw. z 444 k.c.). Przykładowo, krzywdą jest samo doznane obrażeń ciała, ale również ich następstwa, np. ból, długie unieruchomienie, doznany stres związany z leczeniem lub rehabilitacją itd.
Poszkodowany może zgłosić roszczenia bezpośrednio do zakładu ubezpieczeń. Jeśli ubezpieczyciel odmówi wypłaty lub kwoty wypłacone przez ubezpieczyciela nie zaspokoją roszczeń osoby poszkodowanej, może ona wystąpić przeciwko ubezpieczycielowi lub sprawcy szkody na drogę postępowania sądowego.