Jakie przepisy regulują sprawę temperatury powietrza, która powinna być zapewniona w miejscu pracy?
Czytelnicy pytają – radca prawny
Marcin Kluś odpowiada.
Jakie przepisy regulują sprawę temperatury powietrza, która powinna być zapewniona w miejscu pracy? Jakie obowiązki ma w tym zakresie pracodawca i jakie może ponieść konsekwencje za naruszenie wymogów z tym związanych?
O powyższym stanowi przede wszystkim Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 26 września 1997 roku. W § 30 w/w Rozporządzenia ustanowiono zasadę, że w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania), ale nie niższą niż 14°C. Wyjątek od tej zasady może być podyktowany jedynie względami technologicznymi, gdy te powodują konieczność utrzymywania w pomieszczeniu pracy temperatury niższej niż 14°C (np. w przypadku chłodni spożywczych). Jednocześnie w pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18°C.
Mniej jasna jest sprawa z maksymalną dopuszczalną temperaturą w pomieszczeniach pracy, nie ma bowiem w tym zakresie jednoznacznych i jasnych przepisów, jak to jest w przypadku temperatury minimalnej. Przepisy nie podają jej w stopniach Celsjusza. Wyjątkiem jest praca pracowników młodocianych. Nie mogą oni pracować m.in. w pomieszczeniach, w którym temperatura przekracza 30°C, a wilgotność względna powietrza przekracza 65 proc.
W świetle obowiązujących przepisów, zadaniem pracodawcy jest zabezpieczenie stanowiska pracy przed niekontrolowaną emisją ciepła, a także zapewnienie wymiany powietrza. Jest on obowiązany zadbać o stan techniczny okien, świetlików, żaluzji i rolet, jak również urządzeń pozwalających na ich łatwe i bezpieczne otwieranie. Jeśli w zakładzie pracy zainstalowano klimatyzację lub wentylację, musi działać tak, aby nie powodować wyziębienia czy przegrzania pomieszczeń pracy. W czasie upałów pracodawca musi też nieodpłatnie dostarczyć pracownikom napoje w ilości zaspokajającej ich potrzeby. Jest to konieczne, jeśli temperatura powietrza przekracza 25°C (w przypadku pracowników wykonujących prace na otwartej przestrzeni) lub 28°C w pomieszczeniu (w przypadku pozostałych pracowników). Powyższe wynika z art. 232 Kodeksu pracy i Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów z dnia 28 maja 1996 roku.
W kontekście obowiązków pracodawcy w tym zakresie warto zwrócić uwagę na stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 września 2001 roku, który wskazał, że odstąpienie przez pracodawcę od wykonania obowiązku zapewnienia pracownikom odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach pracy może być usprawiedliwione względami technologicznymi, a nie jego sytuacją ekonomiczną (sygn. sprawy: SA/Bk 75/01).
Zaniedbania w tym zakresie mogą skutkować dla osób odpowiedzialnych sankcjami wynikającymi z art. 283 § 1 Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem, kto będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1000 do 30.000 złotych.
