Czy były małżonek odpowiada za zaległości w zapłacie czynszu dotyczącego mieszkania, w którym mieszkał w czasie trwania małżeństwa?
Czytelnicy pytają
adwokat Wojciech Lipka odpowiada
Czy były małżonek odpowiada za zaległości w zapłacie czynszu dotyczącego mieszkania, w którym mieszkał w czasie trwania małżeństwa (mieszkanie mąż kupił przed zawarciem związku małżeńskiego i tylko on był członkiem spółdzielni )?
Odpowiadając na tak postawione pytanie należy mieć na uwadze kilka istotnych kwestii.
W pierwszej kolejności trzeba zwrócić uwagę na regulację zawartą w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych tj. art. 4 ust. 6, który stanowi, że za opłaty związane np. z:
- eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na poszczególne lokale,
- eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni naliczanymi zgodnie z postanowieniami statutu spółdzielni
- eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych,
odpowiadają solidarnie z członkami spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osobami niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, z wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie korzystające z lokalu z zastrzeżeniem treści ust. 61 ograniczającego odpowiedzialność osób wskazanych powyżej do wysokości opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania lub faktycznego korzystania z lokalu.
W sprawie należy mieć również na uwadze przepis art. 30 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazującego, że „oboje małżonkowie są odpowiedzialni solidarnie za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny”. Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem wyrażonym w wielu wyrokach Sądu Najwyższego – uiszczanie czynszu najmu czy opłat na rzecz spółdzielni z tytułu posiadania spółdzielczego prawa do lokalu jest uiszczaniem świadczeń związanych z zaspakajaniem zwykłych potrzeb rodziny.
Z kolei odpowiedzialność solidarna dłużników polega na tym, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (art. 366 § 1 Kodeksu cywilnego). Dłużnikowi, który spełni świadczenie przysługuje wobec pozostałych dłużników solidarnych roszczenie regresowe tzn. może on domagać się od tych dłużników zwrotu odpowiedniej sumy stosownie do treści istniejącego między dłużnikami stosunku prawnego (Art. 376 § 1 Kodeksu cywilnego).
Reasumując, Pani jako małżonek (przed rozwodem) lub osoba wspólnie zamieszkała (o ile po orzeczeniu rozwodu jeszcze Pani mieszkała w tym mieszkaniu) na podstawie podanych powyżej przepisów ponosi odpowiedzialność za zobowiązania w stosunku do spółdzielni z tytułu opłat czynszowych. Jednakże odpowiedzialność ta ograniczona jest wyłącznie do okresu faktycznego korzystania przez Panią z mieszkania. W związku z tym, że Pani jak i były małżonek wobec spółdzielni jesteście dłużnikami solidarnymi, to ma ona prawo wystąpić do obojga dłużników razem lub do każdego z osobna z wezwaniem do zapłaty całości lub części zadłużenia, a gdy świadczenie nie zostanie spełnione ze stosownym powództwem do Sądu. Ewentualne postępowanie w tej sprawie stosownie do art. 5051 Kodeksu postępowania cywilnego będzie toczyć się w trybie uproszczonym, co będzie implikowało konieczność wniesienia pozwu, odpowiedzi na pozew oraz ewentualnych pism procesowych zawierające wnioski dowodowe na specjalnym formularzu.
