Rampa kolejowa w Falenicy zabytkiem!
Rampa kolejowa stacji Warszawa Falenica przy ulicy Patriotów 49a w Wawrze została wpisana do rejestru zabytków! Jest obiektem o dużej wartości historycznej. Była świadkiem wielu dobrych i tragicznych wydarzeń w Falenicy oraz świadkiem jej rozwoju. Wniosek o wpisanie obiektu do rejestru zabytków złożyło Towarzystwo Miłośników Falenicy, wyrażając nadzieję, że przyczyni się to do głębszego zrozumienia lokalnej historii oraz pamięci o wydarzeniach, które nie powinny być nigdy zapomniane!
Świadek historii
Rampa posiada ważne w skali regionu wartości historyczne i naukowe. Stanowi relikt infrastruktury kolejowej z okresu budowy stacji Kolei Nadwiślańskiej w ówczesnych Willach Falenickich. Zachowała autentyzm substancji i formy z początku XX wieku. Relikt dawnej rampy przedstawia historyczną wartość jako materialne świadectwo oraz wyznacznik położenia dawnego placu załadunkowego przy bocznicy kolejowej nazwanego „Umschlagplatz”. Jest materialnym świadectwem historii zagłady polskich Żydów i objęcie jej ochroną konserwatorską leży w interesie społecznym – czytamy na stronie Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Rampa przy ulicy Patriotów 49a w Wawrze otwarta została około 1897 roku, a jej powstanie wiąże się z budową Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej, łączącej Mławę (na ówczesnej granicy prusko-rosyjskiej) z Kowlem na Wołyniu, która została oddana do użytku w 1877 roku. W 1897 roku rozpoczęła się eksploatacja III odcinka Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej łączącego stacje Otwock – Pilawa, potem Wawer i Celestynów i właśnie wtedy w ówczesnej miejscowości Falenica wybudowano przystanek Kolei Nadwiślańskiej, który został wzniesiony po zachodniej stronie torów.
Nowa stacja oraz trasa kolejowa z pewnością miała swój udział w rozwoju Falenicy, która w 1925 roku zyskała status miasta (a obecnie jest częścią warszawskiej dzielnicy Wawer). W 1938 liczyło ono już 9 tysięcy stałych mieszkańców i przyjmowało około 7 tysięcy letników, głównie wyznania mojżeszowego. Falenica była bowiem wtedy jednym z centrów religijnych społeczności żydowskiej Polsce. Dlatego w czasie II wojny światowej falenicka rampa stała się świadkiem najbardziej tragicznych wydarzeń w historii regionu. W 1940 roku niemieccy okupanci wyznaczyli teren dzielnicy żydowskiej po wschodniej stronie torów kolejowych i nakazały przymusowe przesiedlenia. 20 sierpnia 1942 roku w ramach akcji „Reinhardt” około 8 tysięcy żydów, mieszkańców tego getta i getta w Rembertowie, wsiadło w tym miejscu do pociągów, które zawiozły ich do obozu zagłady w Treblince.
/JPN/
lokalny serwis informacyjny w Warszawie, wiadomości Warszawa, gazeta Mieszkaniec
Źródło i foto: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków
