Jakie kary są przewidziane za brak ubezpieczenia OC samochodu osobowego?
Czytelnicy pytają – radca prawny
Marcin Kluś odpowiada.
Na wstępie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 4 pkt. 1) Ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów jest ubezpieczeniem obowiązkowym. Ubezpieczenie OC pojazdu ma doniosłe znaczenie, gdyż w przypadku braku tego ubezpieczenia, po spowodowaniu kolizji bądź wypadku, osoba kierująca nieubezpieczonym pojazdem może ponieść bardzo wysokie koszty związane z wyrządzoną szkodą.
Niezależnie jednak od powyższego, trzeba zauważyć, że już samo zaniechanie zawarcia umowy ubezpieczenia OC pojazdu, stanowi podstawę do nałożenia opłaty karnej. Wysokość opłaty za niespełnienie powyższego obowiązku, w przypadku ubezpieczenia OC samochodów osobowych, wynosi dwukrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. 3700,00 złotych.
Jednocześnie należy wskazać, iż w przypadku posiadaczy pojazdów mechanicznych, którzy nie spełnili obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC pojazdu, wysokość opłaty jest uzależniona również od okresu pozostawania tego posiadacza bez ochrony ubezpieczeniowej w każdym roku kalendarzowym i wynosi:
1) 20% opłaty w przypadku gdy okres ten nie przekracza 3 dni,
2) 50% opłaty w przypadku gdy okres ten nie przekracza 14 dni,
3) 100% opłaty w przypadku gdy okres ten przekracza 14 dni.
Zatem, jeżeli kierowca nieubezpieczonego auta nie przedstawi dokumentów świadczących o tym, że okres, w którym nie posiadał ubezpieczenia jest krótszy niż 14 dni, nakładana jest opłata w pełnej wysokości (art. 88 w/w Ustawy). Powyższe nie zwalnia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego pojazdu.
Opłata karna za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC pojazdu jest wnoszona na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Jeżeli Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny otrzyma od podmiotu kontrolującego informację, że kierujący pojazdem nie przedstawił dowodu ubezpieczenia OC komunikacyjnego, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wzywa osobę wskazaną w tym zawiadomieniu do uiszczenia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty (kary) albo do przedstawienia dokumentów potwierdzających w roku kontroli zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego. W przypadku bezskutecznego upływu w/w terminu, zostanie przeprowadzone postępowanie egzekucyjne.
Warto przy tym zaznaczyć, że nie tylko Policja jest organem obowiązanym do przeprowadzania kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, ale taki obowiązek w konkretnych sytuacjach mają również organy celne, Straż Graniczna, organy właściwe w sprawach rejestracji pojazdów oraz Inspekcja Transportu Drogowego. Do w/w kontroli uprawnione są dodatkowo Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, inne organy uprawnione do kontroli ruchu drogowego (np. funkcjonariusze Służby Leśnej) oraz Inspekcja Ochrony Środowiska.
W uzasadnionych przypadkach, kierując się przede wszystkim wyjątkowo trudną sytuacją materialną i majątkową zobowiązanego, jak również jego sytuacją życiową, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny może umorzyć opłatę w całości lub w części albo udzielić ulgi w jej spłacie.