Obchody 82. rocznicy Zbrodni Wawerskiej
27 grudnia 2021 roku oddamy cześć 107 mieszkańcom Wawra zamordowanych w 1939 roku. Była to jedna z pierwszych masowych egzekucji w Polsce od chwili wybuchu II wojny światowej. Wbrew prawu międzynarodowemu niemieccy okupanci zastosowali wówczas zasadę odpowiedzialności zbiorowej.
Pamięci ofiar Zbrodni Wawerskiej
Obchody 82. rocznicy Zbrodni Wawerskiej rozpoczną się mszą, która odbędzie 27 grudnia o godzinie 10.00 w Kościele pod wezwaniem Matki Bożej Królowej Polski przy ul. Rzeźbiarskiej 46. Następnie o 11.30 w miejscu straceń, na Symbolicznym Cmentarzu przy ul. 27-go Grudnia zostaną złożone wieńce.
Urząd Dzielnicy Wawer zaprasza również do wzięcia udziały w spacerach historycznych pod nazwą „Wawer – Pamiętamy”, których tematem będzie Zbrodnia Wawerska. Start ze stacji PKP Wawer o godz. 15:00 i 18:00. Każdy ze spacerów potrwa ok. 2 godziny.
Zbrodnia Wawerska
27 grudnia 1939 roku niemieccy okupanci wbrew międzynarodowemu prawu zastosowali zasadę odpowiedzialności zbiorowej w odwecie za śmierć dwóch niemieckich oficerów z batalionu budowlanego numer 538, zamordowanych dzień wcześniej w karczmie przy ulicy Widocznej, prowadzonej przez Antoniego Bartoszka. Zabójcami byli Marian Prasuła i Stanisław Dąbek.
Obydwaj mężczyźni, którzy byli doskonale znanymi wawerskiej policji, po wejściu do lokalu zaczęli zachowywać się bardzo agresywnie, domagając się jedzenia, chociaż bar był zamknięty z powodu świąt. Dlatego właściciel karczmy zdecydował się zawiadomić pobliski posterunek policji. Przybyły na miejsce policjant wezwał na pomoc niemieckich żołnierzy. To właśnie oni zostali wówczas zastrzeleni. Jeden zginął na miejscu, drugi zmarł w drodze do szpitala. Mordercom udało się uciec.
W reakcji na śmierć żołnierzy, niemiecka policja jeszcze tego samego wieczora rozpoczęła obławę. Aresztowano 120 mężczyzn w wieku od 15 do 70 lat z Wawra i Anina. Byli wśród nich, poza stałymi mieszkańcami obu miejscowości, także goście spędzający u rodziny czy przyjaciół święta Bożego Narodzenia. Zatrzymanych natychmiast postawiono ich przed tzw. sądem doraźnym pod przewodnictwem mjr. Wenzla. Około godziny 5 rano 114 z zatrzymanych mężczyzn otrzymało wyrok śmierci. Rozstrzelano ich na placu pomiędzy ulicami Błękitną a Spiżową (obecnie ulica 27 grudnia) w Wawrze. 7 mężczyzn cudem udało się przeżyć egzekucję.
Ofiarą niemieckich okupantów padł również właściciel karczmy, w której zamordowano niemieckich żołnierzy, Antoni Bartoszek. Został dotkliwie pobity i powieszony u wejścia do swojego lokalu. Wśród rozstrzelanych było 85 mieszkańców Wawra i Anina oraz 22 osoby z innych miejscowości. Byli to zarówno Polacy, jak i Żydzi oraz jeden Rosjanin i dwóch obywateli Stanów Zjednoczonych./jn/
Źródło: fb Dzielnica Wawer, Wikipedia.org
