Dzień Archiwisty już w najbliższy czwartek
Dzień Archiwisty został ustanowiony w 2019 roku decyzją Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. Jest to kolejne święto (oprócz Międzynarodowego Dnia Archiwów obchodzonego 9 czerwca) mające podkreślić funkcję archiwów i rolę archiwistów w społeczeństwie.
30 września to także dzień św. Hieronima, który jest m.in. patronem archiwistów.
Kim jest archiwista? Oprócz tego, że jest pracownikiem archiwum i człowiekiem zazwyczaj z wykształceniem historycznym? Najprościej można by powiedzieć, że to osoba, która m.in. opiekuje się dokumentami, gromadzi je, klasyfikuje, przechowuje, zajmuje się ich digitalizacją, wyszukuje potrzebne akta, uzgadnia sposób ich przechowywania, przygotowuje prezentacje lub wystawy. Ale to przede wszystkim pasjonat, świadomy tego, że jego działania będą mieć znaczenie w przyszłości.
A jak to jest z archiwistą rodzinnym? Opiekunem dokumentów i historii rodziny może zostać każdy. Trzeba jednak mieć świadomość, że gromadzenie zdjęć, metryk, dokumentów zajmuje nie tygodnie czy miesiące, a długie lata. Jeżeli ktoś połknie bakcyla, nauczy się jak gromadzić, przechowywać, opracowywać dane familijne dla przyszłych pokoleń, archiwistą rodzinnym będzie praktycznie każdego dnia. Taka osoba powinna liczyć się z tym, że nie zostanie zrozumiana przez każdego członka rodziny. Pytania: Po co ci to? Dlaczego chcesz to wiedzieć? Co cię to obchodzi? – będą się często pojawiać. Można również zostać okrzykniętym dziwakiem.
Dokumenty rodzinne gromadzone są przez osoby, którym bliska jest nie tylko tradycja rodzinna, ale także historia kraju. Przez osoby, które chcą wiedzieć, kim był ich pradziadek, prababcia, czym się zajmowali. Jakie mieli zawody 100, 200 lat temu. Gdzie mieszkali, jak podróżowali. Jakie mieli wykształcenie, czy mieli wpływ na sprawy publiczne. Początkiem zdobywania wiedzy jest zazwyczaj rozmowa z rodzicami, babcią, dziadkiem. A co jeśli rodzice niewiele wiedzą, a dziadków nie ma już z nami? Wtedy trzeba zajrzeć do rodzinnych dokumentów, poszukać metryk urodzenia, chrztu, aktów zgonu, pamiętników, zapisków, z których można wyczytać wiele informacji. Gdzie tego wszystkiego szukać? Wszędzie! W piwnicy i na strychu też.
Zdobyte informacje w dokumentach (daty, nazwiska przodków, miejsca urodzenia, chrztu, zgonu, miejsca zatrudnienia), pozwolą szukać kolejnych dokumentów w archiwach zarówno stacjonarnych, jak też w zbiorach on-line, których obecnie jest bardzo dużo.
Dla osób samodzielnie poszukujących dokumentów, historii rodziny, z pomocą przychodzą Archiwa Państwowe.
Już w 2013 roku Archiwa Państwowe wraz I Programem Polskiego Radia przeprowadziły kampanię promocyjną „Zostań rodzinnym archiwistą!”.
Dzięki wsparciu ze strony Archiwów Państwowych, twórcy archiwów rodzinnych uzyskują wsparcie merytoryczne czy dostęp do dokumentów. Czasami działa to także w drugą stronę. Osoby, które mają w domach kolekcje zdjęć, stare dokumenty, nie chcą/nie mają możliwości się nimi zajmować, mogą przekazać swoje zbiory do archiwów, bibliotek czy muzeów.
Co Archiwa Państwowe przygotowały w tym roku?
Z okazji Dnia Archiwisty odbędą się liczne wystawy, warsztaty i lekcje archiwalne, promocje książkowe, prelekcje, prezentacje i pokazy.
Archiwum Państwowe w Warszawie
Kiedy: 30 września 2021 r.
Gdzie: strona internetowa Archiwum Państwowego w Warszawie
W programie:
- 10:00-17:00 – „Porady z domowej szuflady dla genealogów i archiwistów rodzinnych” – telefoniczne: 22 635 92 42 w. 117 i online z wykorzystaniem platformy Microsoft Teams (zgłoszenia należy przesyłać na adres email: edukacja@warszawa.ap.gov.pl)
- Cały dzień (do zmroku) – wystawa „Reklama dźwignią handlu” — mury obronne Starego Miasta przy Barbakanie w Warszawie
- Online (www.warszawa.ap.gov.pl) – Zwiedźcie wirtualnie archiwum na Krzywym Kole
- Online (www.warszawa.ap.gov.pl) – Zobaczcie poradnik dla początkującego genealoga „Źródła do dziejów rodzinnych”
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Co: Dzień Archiwisty w Narodowym Archiwum Cyfrowym
Kiedy: 30 września 2021 r. w godz. 10:30-15:30
Gdzie: Narodowe Archiwum Cyfrowe, ul. Hankiewicza 1, Warszawa
W programie:
- w godz. 10:30-15:30 na dziedzińcu siedziby NAC i AAN przy ul. Hankiewicza 1
– plenerowe pokazy „Archiwalnego Fotoplastikonu Online”, podczas których na ożywionych kadrach archiwalnych fotografii zobaczycie jak wyglądały m.in. międzywojenna Gdynia, Bydgoszcz i Radom. Zaprezentujemy również inne filmy o działaniach i zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego;
– wielkoformatowa gra planszowa, która zabierze Was w podróż przez dzieje II RP;
– stanowisko informacyjne, na którym będziecie mogli dowiedzieć się więcej o działaniach i otrzymać najnowsze publikacje albumowe, gadżety i inne perełki od NAC;
- w godz. 12:00-14:30 w siedzibie NAC przy ul. Hankiewicza – warsztaty dla szkół „Zapis czasu i kosmiczne dryfy” prowadzone przez edukatorkę Katarzynę Witt, podczas których zainspirowani Stanisławem Lemem przeniesiemy się z archiwów w sam kosmos (zapisy na adres e-mail: karolina.vysata@nac.gov.pl);
- o godz. 18:00 na kanale YouTube i profilu facebookowym NAC – premiera „Archiwalnego Fotoplastikonu Online – Łódź”, powstałego we współpracy NAC z Archiwum Państwowym w Łodzi. Przelecicie nad spowitymi dymami dachami miasta, przemierzycie jego przedwojenne ulice i zajrzycie do robotniczych zaułków – a wszystko to w nowoczesnej formie barwnego, animowanego kolażu!
Więcej szczegółów:
https://www.warszawa.ap.gov.pl/art,840,dzien-archiwisty-30-wrzesnia-2021
Źródło: www.warszawa.ap.gov.pl, www.archiwa.gov.pl
Zdjęcia: www.archiwa.gov.pl, archiwum redakcyjne
