Gdy myślimy o odzyskaniu przez Polskę niepodległości, na myśl przychodzą nazwiska ówczesnych mężów stanu: Piłsudski, Dmowski, Paderewski, Witos, Korfanty, Daszyński. Tymczasem niebagatelną rolę w odzyskaniu niepodległości odegrały Polki. Piłsudski przyznał, że bez udziału kobiet w walkach, odzyskanie niepodległości byłoby niemożliwe. Car Mikołaj o polskich kobietach mówił: „Lękam się kobiet! Ten szatański naród zawsze działał przez nie…”. Niewielka grupa Polek stworzyła jedną z najskuteczniejszych formacji wywiadowczych XX […]

Choć dla Polski wojna zaczęła się 1 września 1939 roku, to dla mieszkańców Warszawy pierwsze dni były w miarę spokojne. Wierzono, że z Zachodu przyjdzie pomoc i miasto szykowało się do obrony. W końcu 3 września Anglia i Francja wypowiedziały wojnę Niemcom. Tego samego dnia minister spraw wojskowych, generał dywizji Tadeusz Kasprzycki, rozkazał generałowi brygady Walerianowi Czumie zorganizować obronę miasta. Pierwszy Sztab Obrony Warszawy […]

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków nakazał przeprowadzenie prac konserwatorskich oraz robót budowlanych w celu zabezpieczenia zabytkowego budynku administracyjnego, który wchodzi w skład zespołu budowlanego dawnej Fabryki Drutu, Sztyftów i Gwoździ, tzw. Drucianki. XIX-wieczny budynek położony jest przy ul. Objazdowej 1. Na zdjęciach widać powybijane szyby, uszkodzoną elewację, wypadające cegły oraz zniszczone ogrodzenie. Nieruchomość była wielokrotnie okradana przez „złomiarzy” z metalowych elementów. Stowarzyszenie Mieszkańców Michałowa trzynaście lat […]

Każde polskie święta niosą ze sobą niepowtarzalny nastrój. Niby są one obchodzone na świecie, ale wyglądają zgoła inaczej u nas.  Już okres poprzedzający od Niedzieli Palmowej – zwany czasem oczekiwania – ma swój niepowtarzalny urok i nastrój. Nasze święta Wielkanocne kojarzą się nam niezmiennie z kurczaczkami i zajączkami na kartach pocztowych, dekoracjach, plakatach oraz wszelkich akcesoriach i produktach świątecznych. Wyprzedza je sprzedaż gałązek wierzbowych zdobnych w kwitnące biało mechate kwiaty, […]

Wyobrażając sobie walki powstańcze myślimy z reguły o żołnierzach – mężczyznach. Tymczasem w okresie Powstania Styczniowego to kobiety odgrywały niebagatelną rolę m.in. w procesie agitacji powstańczej czy w zbieraniu datków. To kobiety były symbolem powstańczego zrywu. Ubierając się w czarne sukienki, czyli nosząc żałobne barwy wyrażały protest przeciwko rosyjskim represjom. Skąd wzięła się czarna sukienka? Po pogrzebie pięciu manifestantów (zabitych przez Rosjan) w lutym 1861 r., kobiety postanowiły nosić […]

Powstanie Styczniowe było inne od wcześniejszych insurekcji z okresu rozbiorów. Walki były prowadzone przez nieregularną, partyzancką armię, a działaniom powstańczym towarzyszyła m.in. kolej, w tym linia Warszawsko-Petersburska. Już na samym początku powstania linie kolejowe w Królestwie Polskim były areną ważnych wydarzeń. Kolejarze szmuglowali broń dla powstańców, przewozili tajną pocztę, jak i samych powstańców. W kolejowych warsztatach m.in. w Warszawie produkowano białą broń. Co łączy Pragę z Powstaniem Styczniowym 24 […]

127 lat temu, 20 stycznia, w Petersburgu, w roku 1896, urodził się Marian Walentynowicz, twórca wizerunku Koziołka Matołka. Matołek kojarzony jest z pisarzem Kornelem Makuszyńskim, jednak wizerunek postaci wymyślił Walentynowicz w 1932 r. na prośbę wydawcy Jana Stanisława Gebethnera. Gdy postać koziołka powstała, obaj panowie namawiali Makuszyńskiego do napisania jego przygód. Marian Walentynowicz miał w głowie zarys fabuły: Koziołek Matołek miał udać się w podróż […]

Zwyczaj strojenia choinki na Święta Bożego Narodzenia pojawił się w XVIII wieku. Niektórzy twierdzą, że nawet o wiek wcześniej. Do nas zwyczaj ten przywędrował wraz  Prusakami na przełomie XVIII i XIX wieku. Natomiast najpiękniejsza z kolęd, którą my Polacy znamy pod tytułem „Cicha noc”, w świecie nazywana jest „Pieśnią z nieba” albo „Kolędą Tyrolską”, choć wcale nie powstała w Tyrolu. W istocie pochodzi z Niemiec i  zaczyna się od słów: Stille Nacht, Heilige […]

Wiosną i latem 1860 r. w Żeraniu doszło do dwóch niemal identycznych zbrodni – poderżnięcia gardła nieletnim dorożkarzom, którym następnie zrabowano jednokonne pojazdy i ubrania. Mimo zebrania dokładnych rysopisów sprawców nie wykryto. 9 kwietnia 1860 r. w Żeraniu, niedaleko szosy modlińskiej, znaleziono ciało młodego mężczyzny z poderżniętym gardłem. Śledczy ustalili, że był to 16-letni Adolf Kuligowski – syn praskiego dorożkarza. Dwa dni wcześniej na polecenie ojca odwiózł jednokonną […]

Na cmentarzu kamionkowskim pochowanych zostało wiele pokoleń mieszkańców wsi Kamion i Skaryszew, a później Grochowa i Pragi. Znaleźli tu wieczny spoczynek również żołnierze Powstania Listopadowego, Insurekcji Kościuszkowskiej i obrońców Pragi z 1794 r. oraz ofiar bitew szwedzkiego Potopu z lipca 1656 r. na prawym brzegu Wisły. Widok na XIX-wieczną dzwonnicę i zachowaną kwaterę grobów familijnych – listopad 2022 r. Kamionkowska nekropolia jest jedynym zachowanym w Warszawie cmentarzem przykościelnym. Do drugiej połowy XVII […]